FUKUSZIMA

MADE IN JAPAN

Gdy 7 lat temu pierwszy raz odwiedzałem Czarnobyl, nie przypuszczałem, że podobna katastrofa może się jeszcze gdzieś wydarzyć. A już na pewno nie w Japonii. Przecież energia atomowa jest bezpieczna, technika coraz mniej zawodna, więc podobna katastrofa nie może wydarzyć się w przyszłości. Tak mówili naukowcy, tak mówiły firmy budujące elektrownie atomowe, tak przekonywał rząd.

A jednak.

Planując odwiedzenie Fukuszimy nie wiedziałem czego się spodziewać. Inny język, kultura, tradycje i zwyczaje. Co zastanę na miejscu 4 lata po katastrofie? Czy będzie podobnie jak w Czarnobylu?

KATASTROFA

Niniejszy fotoreportaż nie ma na celu po raz kolejny przedstawiać przebiegu katastrofy. Informacje o niej, podobnie jak z 26 kwietnia 1986 r., są większości czytelników doskonale znane. Warto jednak wspomnieć jedną, bardzo istotną kwestię, która w dalszych rozważaniach ma zasadnicze znaczenie. Winę za katastrofę w elektrowni atomowej Fukushima Daiichi ponosi człowiek. Nie trzęsienie ziemi i tsunami. Raport japońskiej komisji parlamentarnej ds. zbadania przyczyn katastrofy, nie zostawia w tej kwestii żadnych wątpliwości. Katastrofę można było przewidzieć i jej zapobiec. Podobnie jak w Czarnobylu, gdzie winę za katastrofę ponosi przede wszystkim człowiek, a nie technika.

Jak się wkrótce okaże, podobieństw obu katastrof będzie znacznie więcej.

RADIACJA CZY EWAKUACJA

Tuż po katastrofie elektrowni w Fukuszimie wyznaczono 3 km, a potem 20 km obszar wokół niej, z którego przymusowo ewakuowano ok. 160000 mieszkańców. Chaos oraz niesprawny system monitoringu radiacyjnego spowodował, że wiele rodzin zostało rozdzielonych albo ewakuowanych do jeszcze bardziej skażonych miejsc. W kolejnych miesiącach i latach, w miarę dokonywania dokładniejszych pomiarów, granice strefy ewaluowały. Nastąpił jej podział wg stopnia skażenia oraz możliwości powrotu do niej mieszkańców.

4 lata po katastrofie ponad 120000 osób wciąż nie może wrócić do swoich domów, znaczna ich część nadal mieszka w specjalnie wybudowanych kontenerach. Podobnie jak w Czarnobylu, niektórzy mieszkańcy sprzeciwili się nakazom ewakuacji i wkrótce po katastrofie wrócili do swoich domów. Niektórzy nie wyjechali w ogóle.

evacuation_map_2011_2015

Zmiana granic strefy na przestrzeni 2011-2015

Do miast położonych w najbardziej skażonej strefie, oznaczonej kolorem czerwonym, można się dostać wyłącznie za okazaniem specjalnych pozwoleń. Z uwagi na wysokie promieniowanie (> 50 mSv/y), nie są tam prowadzone żadne prace naprawcze ani dekontaminacyjne. Zgodnie z przewidywaniami władz, mieszkańcy tych miejscowości przez długi czas nie będą mogli do nich wrócić. (jeśli w ogóle)

Mniej skażona i również niezamieszkała jest strefa pomarańczowa. Jednak z racji niższego promieniowania (20-50 mSv/y) trwają tam prace porządkowe oraz dekontaminacyjne. Mieszkańcy mogą odwiedzać swoje domy, jednak wciąż nie mogą w nich mieszkać.

W zielonej strefie promieniowanie jest najniższe (<20 mSv/y), a prace dekontaminacyjne są ukończone. Trwają ostatnie prace porządkowe, a wkrótce ma zostać zniesiony nakaz ewakuacji.

DEKONTAMINACJA

Wjeżdżając do strefy, pierwsze co rzuca się w oczy to prowadzona na ogromną skalę dekontaminacja. 20000 robotników skrupulatnie oczyszcza każdy fragment ziemi. Usuwa wierzchnią, najbardziej skażoną warstwę gleby, pakuje ją do worków i wywozi na jedno z kilku tysięcy składowisk. Worki są wszędzie. Stają się nieodłącznym elementem krajobrazu Fukuszimy.

_POD6077

Składowiska worków ze skażoną ziemią zlokalizowane są najczęściej na polach uprawnych. W celu zaoszczędzenia miejsca worki układane piętrowo, jeden na drugim.

vlcsnap-2015-09-13-22h41m21s434

Miliony worków. Ujęcie lotnicze.

Prace dekontaminacyjne nie ograniczają się jedynie do usuwania skażonej ziemi. Czyszczone są również miasta i wsie. Metodycznie, ulica po ulicy, dom po domu. Opryskiwane i szorowane są ściany i dachy wszystkich budynków. Skala przedsięwzięcia i tempo prac budzi respekt. Widać, że robotnikom zależy na jak najszybszym oczyszczeniu domów i powrocie ich mieszkańców.

_POD6358

Jedno z tysięcy składowisk worków z radioaktywną glebą

_POD6614

Ręcznie, dachówka po dachówce, czyszczone są dachy wszystkich budynków.

To na czym zależy robotnikom, a właściwie finansującym ich prace rządzie, niekoniecznie musi zależeć samym mieszkańcom. Skażona gleba nie jest utylizowana, ani nawet nie opuszcza strefy. Wywożona jest jedynie poza miasta, często jedynie na jego peryferia. Kosztowna operacja jest jedynie przesunięciem problemu z jednego miejsca na drugie, byleby za miasto, do którego wkrótce mają wrócić mieszkańcy.

Wciąż nie wiadomo, gdzie trafią skażone odpady. Zwłaszcza, że mieszkańcy protestują przeciwko lokalizacji miejsc długoterminowego składowania w pobliżu swoich domów. Nie chcą również sprzedawać ani wynajmować na ten cel swojej ziemi. Nie wierzą w zapewnienia rządu, że po 30 latach worki z radioaktywnymi odpadami stamtąd znikną. Boją się, że radioaktywne odpady zostaną tam na zawsze.

_POD6592

Budynek mieszkalny z widokiem na jedno ze składowisk z radioaktywną ziemią

Dekontaminacja wielu obszarów w ogóle nie jest możliwa z uwagi na ich gęste zalesienie i górzyste położenie. Dekontaminacją objęte są wyłącznie domy oraz tereny wokół nich oraz 10 metrowe pasy wzdłuż dróg. Stwarza to uzasadnione obawy, nie tylko mieszkańców ale i naukowców, że każda większa ulewa spowoduje wymycie radioaktywnych izotopów z górzystych, zalesionych obszarów i ponowne skażenie zamieszkałych terenów. Podobnie w przypadku pożaru, który z pomocą wiatru może z łatwością roznieść radioaktywne izotopy na pobliskie miejscowości. Nie są to bezpodstawne obawy, w ostatnim roku zdarzyło się to co najmniej dwukrotnie w Czarnobylu.

W tej sytuacji nie dziwi postawa mieszkańców, którzy nie ufają władzom, boją się skażenia i nie chcą wracać do swoich domów. W ankiecie przeprowadzonej wśród byłych mieszkańców czerwonej strefy tylko 10% badanych respondentów chciałoby wrócić do swoich domów, a aż 65% ewakuowanych nie zamierza tego robić. Zresztą, do czego mieliby wracać? Brak pracy, infrastruktury, opieki medycznej, skutecznie zniechęca do powrotu nawet pozytywnie nastawionych mieszkańców. A z każdym rokiem będzie coraz trudniej, mieszkańcy się starzeją, podobnie jak opuszczone i nieremontowane przez nich domy. Czyżby miasta miały na zawsze pozostać opuszczone?

Są również powody niechęci do powrotu o których mieszkańcy niechętnie mówią. Są nimi rekompensaty oraz różnego rodzaju dopłaty i ulgi podatkowe, które otrzymują ewakuowani. Tylko rekompensata za moralne cierpienia, którą otrzymuje każdy ewakuowany wynosi miesięcznie 100000 jenów. (ok. 850 dolarów) Część mieszkańców protestuje, a nawet pozywa rząd, planujący likwidację rekompensat w rok po otwarciu strefy. (zielonej i pomarańczowej) Mieszkańcy boją się, że działania władz są próbą zmuszania ich do powrotu, szczególnie gdy rząd arbitralnie podniósł dopuszczalny limit rocznej ekspozycji na promieniowanie z 1 na 20 mSv.

ZAMKNIĘTA STREFA

Celowo przyjeżdżam do Fukuszimy dopiero 4 lata po katastrofie, gdy większość zniszczeń wywołanych trzęsieniem ziemi oraz tsunami została już usunięta. Chciałbym przede wszystkim skupić się na katastrofie elektrowni atomowej, jej konsekwencjach na środowisko oraz ewakuowanych mieszkańców. Porównać je do Czarnobyla. Dlatego najbardziej zależy mi na zobaczeniu strefy pomarańczowej oraz czerwonej, najbardziej skażonej i całkowicie opuszczonej. W tej ostatniej, nie są prowadzone żadne prace porządkowe ani dekontaminacyjne. Tam czas zatrzymał się w miejscu, jakby katastrofa wydarzyła się wczoraj.

Do każdego z miast położonych w czerwonej strefie potrzebne jest osobne pozwolenie, wydawane jedynie osobom, które mają uzasadniony, publiczny interes w jej odwiedzeniu. Żadnych turystów. Nawet dziennikarze nie są mile widziani. Władze są ostrożne, pytają o powód wizyty, poruszaną tematykę, stosunek do katastrofy. Obawiają się, że dziennikarze w nierzetelny bądź nieobiektywny sposób przedstawią podjęty temat. Najprawdopodobniej jednak boją się krytyki swoich działań.

O możliwość wejścia do zamkniętej strefy staram się będąc jeszcze w Polsce. Pomagają koledzy, autorzy książek oraz dziennikarze piszący o Fukuszimie. Polecają swoich znajomych, ci kolejnych, a oni jeszcze następnych. Jednak dopiero przyjazd do Fukuszimy i dwa tygodnie spędzone na miejscu pozwalają nawiązać kontakt z właściwymi osobami. Jak się okazuje, do pomocy przekonuje je moja wiedza oraz dorobek fotograficzny zgromadzony podczas licznych wizyt w Czarnobylu.

W oczekiwaniu na wydanie pozwoleń odwiedzam miejscowości leżące w pomarańczowej strefie. Dwa dni zajmuje mi odnalezienie domu Naoto Matsumury, rolnika, który wkrótce po katastrofie nielegalnie wrócił do zamkniętej strefy, wtedy jeszcze czerwonej, aby opiekować się porzuconymi zwierzętami. Matsumura tłumaczy powody swojego powrotu. Opowiada, jak nie mógł patrzeć na wałęsające się po pustych ulicach całe stada krów, których właściciele uciekli przed promieniowaniem. Jak ginęły z głodu lub były zabijane i utylizowane przez władze. Co one zawiniły, żeby je teraz bez powodu zabijać – pyta, próbując wytłumaczyć powody swojego nielegalnego powrotu.

_POD9569

Autor i Naoto Matsumura wraz ze swoimi zwierzętami

_POD9452

Matsumura opiekuje się także porzuconymi strusiami

Gdy Matsumura dowiaduje się, że regularnie odwiedzam Czarnobyl, z zadającego pytania szybko staję się pytanym. Matsumura jest ciekawy, jak przebiegała ewakuacja w Czarnobylu, jak wyglądała dekontaminacja, jakie jest promieniowanie. Zadaje precyzyjne pytania, dyskutuje, porównuje poziomy promieniowania. Widać, że katastrofa w Fukuszimie nauczyła go fachowej terminologii i pojęć związanych z poruszaną problematyką. Niestety, czas płynie nieubłaganie, a Matsumura musi wracać do swoich obowiązków. Umawiamy się na spotkanie jesienią.

_POD9482

Naoto Matsumurą w swoim domu

Prawo wciąż zabrania mieszkańcom stałego powrotu do miejscowości leżących w pomarańczowej strefie. Mogą jedynie przebywać tam za dnia. Ale nawet wtedy trudno tu spotkać jakiegokolwiek mieszkańca. Większość z nich nie chce wracać, a wkrótce nie będzie nawet do czego. Wiele opuszczonych domów, zwłaszcza drewnianych, jest w tak złym stanie, że niedługo ich remont przestanie być opłacalny. A nieremontowane, zaczną się walić. A może jest to świadomy wybór mieszkańców, którzy w ten sposób już zdecydowali, że nigdy do nich nie wrócą?

Młodzi mieszkańcy albo rodziny z dziećmi już dawno opuścili Fukuszimę. W poszukiwaniu lepszego życia, lepszej przyszłości, wyjechali do Tokio albo innych większych miejscowości. Starsi, bardziej przywiązani do miejsc w których żyli przez kilkadziesiąt lat, wolą mieszkać w pobliżu, w specjalnie wybudowanych kontenerach. Jeszcze inni, wyjechali do swoich rodzin. Ale nie na długo, nie chcą być ciężarem dla innych. Wracają do kontenerów. Dwa malutkie pokoiki i kuchnia w przedsionku.

_POD7851

Youko Nozawa prowadzi mnie do kontenera do którego trafiła po tygodniach ewakuacyjnej tułaczki. Zaproszenie do środka to spory przywilej i dowód zaufania dla strzegących swojej prywatności Japończyków.

_POD7823

Kouichi Nozawa, mąż Youko, w pokoju w kontenerze

_POD7839

Przygotowanie posiłku

NAMIE

Tydzień później mam już pozwolenie w rękach, mogę wreszcie udać się do Namie, jednego z trzech miast leżących w zamkniętej strefie. Pomimo, że miasto jest całkowicie opuszczone, wciąż działa sygnalizacja świetlna, a wieczorem uliczne lampy. Czasem przejeżdża też patrol policji, który pomimo absolutnej pustki, zatrzymuje się na każdym czerwonym świetle. Zatrzymuje się również przy naszym samochodzie i skrupulatnie sprawdza pozwolenia.

_POD0332

Punkt kontrolny

_POD8673

Sklep monopolowy

_POD8687

Porzucony motocykl

_POD8764

Patrol policji

Towarzyszy mi troje mieszkańców Namie, którzy chcieliby pokazać domy z których zostali ewakuowani. Trzęsienie ziemi nie wyrządziło im poważniejszych szkód, położone daleko od oceanu nie były również zagrożone falą zabójczego tsunami. Dopiero radioaktywna chmura zmusiła mieszkańców do ucieczki.

_POD8801

Yukiko Tajiri pokazuje dom, w którym mieszkała przed ewakuacją

_POD8821

Yukiko Tajiri wewnątrz swojego domu

Żeby zobaczyć skutki tsunami udajemy się nad wybrzeże, gdzie uległy zniszczeniu wszystkie budynki. Mimo upływu 4 lat wciąż trwają tam prace porządkowe, chociaż większość zniszczeń została już uprzątnięta. Na ich tle wyróżnia się jeden betonowy budynek, który potrafił oprzeć się niszczącej sile tsunami. To wybudowana za pieniądze TEPCO szkoła, której uczniowie szczęśliwie ocaleli, uciekając na pobliskie wzgórza.

_POD8585

Ocalały budynek szkoły podstawowej położony jest zaledwie 300 metrów od oceanu. Na wieży, podobnie jak we wszystkich salach lekcyjnych, zawieszone są zegary, które zatrzymały się w momencie nadejścia tsunami (odcięcia elektryczności).

_POD8572

Pozostałości zniszczeń wywołanych falą tsunami. Zdjęcie z wieży obserwacyjnej szkoły.

_POD8597

Porzucone pojazdy. Nie mogą zostać usunięte dopóki nie wyrażą na to zgody ich właściciele. W tle wzgórza na które uciekli uczniowie szkoły.

_POD8533

Sala muzyczna

_POD8494

Szkolne komputery

_POD8498

Dziecięce instrumenty muzyczne

_POD8491

Jedna z sal lekcyjnych położonych na pierwszym piętrze szkoły. Pod tablicą wciąż widoczny jest ślad, pokazujący jak wysoko doszła fala tsunami. Na tablicy szkolnej widnieją napisane przez byłych mieszkańców, uczniów i robotników hasła mające podtrzymać wszystkich poszkodowanych na duchu, m.in. / Odrodzimy się / Damy radę, Fukushima! / Głupie TEPCO / Byliśmy rywalami w softballu, ale zawsze zjednoczeni sercem! / Na pewno wrócimy! / Mimo wszystko to właśnie teraz jest początek odrodzenia / Jestem dumny, że ukończyłem szkołę podstawową Ukedo / Fukushima jest silna / Nie poddawaj się i żyj dalej! / Szkoła podstawowa Ukedo, dacie radę! / Abyśmy mogli znowu wrócić do życia nad morzem / Minęły już dwa lata, a szkoła podstawowa Ukedo jest taka sama jak 11 marca 2011, to początek odrodzenia./

_POD8477

Medale i inne trofea zdobyte przez uczniów szkoły

_POD8469

Sala gimnastyczna

Na koniec odwiedzamy farmę Masami Yoshizawy, który podobnie jak Matsumura, wkrótce po katastrofie wrócił na swoje ranczo opiekować się porzuconymi zwierzętami. Historia Yoshizawy jest jednak bardziej interesująca. Wkrótce po katastrofie, trzymane przez niego krowy zaczęły dostawać zagadkowych, białych kropek na skórze. Yoshizawa podejrzewa, że jest to efekt jedzenia przez krowy skażonej trawy. Stara się nagłośnić sprawę, udziela się w mediach, protestuje przed japońskim parlamentem, zawiózł tam nawet jedną ze swoich krów. Niestety, poza pomocą materialną i regularnym badaniem krwi krów, brak jest chętnych, którzy chcieliby sfinansować szersze badania.

_POD9071

W gospodarstwie Masami Yoshizawy znajduje się obecnie około 360 krów.

_POD9000

Jedna z krów z kropkami na skórze

_POD9016

Jeszcze jedna krowa z kropkami wewnątrz obory

_POD9753

Namie o zmierzchu. Pomimo kompletnego pustkowia cały czas działa sygnalizacja świetlna oraz lampy uliczne.

FUTABA

Kolejny tydzień czekania i otrzymuję również pozwolenie na wjazd do Futaby, kolejnej miejscowości leżącej w zamkniętej strefie. Granicząca ze zniszczoną elektrownią jest najbardziej skażonym miastem w strefie. Z uwagi na zbyt wysokie promieniowanie, nie było sprzątane ani dekontaminowane. Z tego powodu otrzymujemy odzież ochronną, maseczki i dozymetry.

_POD0305

Punkt kontrolny przed elektrownią Fukuszima II. W tle widoczny budynek jednego z reaktorów.

_POD0406

Opuszczone ulice Futaby

_POD0909

Tor kartingowy

Bliskie związki miasta z pobliską elektrownią nie ograniczają się jedynie do niewielkiej odległości pomiędzy nimi. Przy głównej drodze prowadzącej do centrum miasta natrafiam na stojący w poprzek drogi znak, a w zasadzie slogan, promujący energetykę jądrową. „Energia jądrowa to energia świetlanej przyszłości” – dzisiaj to ironiczne przypomnienie niszczących skutków jej stosowania. Kilkaset metrów dalej stoi podobny znak.

 

_POD0643

Propagandowy slogan nad jedną z głównych ulic Futaby – „Energia jądrowa to energia świetlanej przyszłości”

_POD0710

Drugi propagandowy slogan – „Lokalna energetyka jądrowa zapewni raźną przyszłość”

W czasie pobytu w Futabie towarzyszą mi Mitsuru i Kikuyo Tani (74 i 71 lat), małżeństwo, które pokazuje mi dom z którego zostało ewakuowane. Odwiedzają go regularnie, chociaż z uwagi na przepisy mogą to robić najwyżej raz w miesiącu i jedynie przez kilka godzin. Korzystają z tych okazji, mimo, że już dawno stracili nadzieję, że będą mogli do niego wrócić na stałe. Sprawdzają, czy nie przecieka dach, czy okien nie uszkodził wiatr albo dzikie zwierzęta. Jeśli zajdzie potrzeba wykonują drobne naprawy. Przede wszystkim jednak wracają z uwagi na sentyment i przywiązanie jakie czują do tego miejsca. Tęsknotę za miejscem skąd pochodzą, w którym spędzili całe życie.

_POD0556

Kikuyo Tani przed wejściem do swojego domu

_POD0577

Pokój gościnny

Odwiedzając Futabę, graniczącą z uszkodzoną elektrownią atomową Fukushima I, nie sposób nie spróbować sfotografować głównego winowajcy jądrowej katastrofy. Niestety, wszystkie drogi prowadzące w kierunku elektrowni są zamknięte i mocno strzeżone. Przy odrobinie pomysłowości można ją jednak zobaczyć. Ale najpierw odwiedzam pobliską szkołę.

_POD0370

Szkoła w Futabie. Dozymetr wskazujący aktualny poziom promieniowania (2,3 uSv/h)

_POD6795

Porozrzucane instrumenty muzyczne

_POD6788

Porozrzucane instrumenty muzyczne

_POD0773

Uszkodzona elektrownia Fukuszima I

Opuszczając czerwoną strefę trzeba obowiązkowo przejść kontrolę dozymetryczną.

_POD8851

Kontrola dozymetryczna

_POD8776

Nasza kolej

_POD8876

Wszystko w normie

W pobliżu czerwonej strefy zauważam przypadkiem porzucony samochód. Trudno go dostrzec z daleka, jest praktycznie cały zarośnięty zielonymi pnączami. Gdy podchodzę bliżej zauważam, że pojazdów jest więcej, równo ustawionych w kilku rzędach. Domyślam się, że samochody zostały skażone, a następnie porzucone przez ewakuujących się mieszkańców. Chwilę później moje przypuszczenie potwierdza pikający dozymetr./Aktualizacja 03.02.2016. Samochody zostały porzucone przed katastrofą elektrowni atomowej, jednak skażone zostały w wyniku tej katastrofy./

_POD6479

Jeden z porzuconych samochodów

_POD6525

Jeden z porzuconych samochodów

_POD6870

Porzucone samochody

_POD6849

Aktualny odczyt poziomu promieniowania (6,7 uSv/h)

vlcsnap-2015-09-13-22h50m46s762

Składowisko pojazdów. Ujęcie lotnicze.

vlcsnap-2015-09-13-22h57m10s365

Składowisko pojazdów. Ujęcie lotnicze.

WNĘTRZA

Przebywając w strefie wiele czasu i uwagi poświęcam fotografowaniu wnętrz. Tego typu zdjęcia w bardzo obrazowy sposób oddają ludzki, bardzo osobisty wymiar tragedii. Uświadamiają również co stracili mieszkańcy Fukuszimy oraz jak niewiele czasu mieli na ewakuację. Fotografując wnętrza budynków, podobieństwa do katastrofy w Czarnobylu wydają się jeszcze większe. Chociaż w Czarnobylu, po blisko 30 latach od katastrofy i tysiącach turystów odwiedzających to miejsce, trudno już znaleźć nietknięte przedmioty. Raz pluszowy miś tonie wśród gazowych masek, miesiąc później leży obok okna, gdzie turysta-fotograf miał szanse na lepsze światło. To są rzeczy zainscenizowane już po awarii. W Fukushimie, katastrofa jest nadal głęboko w pamięci mieszkańców, a wciąż obowiązujący nakaz ewakuacji oraz absolutny brak turystów powoduje, że wszystko jest tam, gdzie było 4 lata temu. Porzucone zabawki, sprzęt elektroniczny, instrumenty muzyczne, a nawet pieniądze. Tylko tragedia takich rozmiarów może doprowadzić do tak przygnębiających widoków.

_POD7349

Restauracja

_POD7031

Restauracja

_POD9140

KFC

_POD9234

Mc Donald’s

_POD7890

Salon gier

_POD7954

Salon gier

_POD7966

Kasa salonu gry

_POD9125

Sklep monopolowy

_POD9357

Sklep monopolowy

_POD6970

Fryzjer

_POD7058

Pokój

_POD7175

Pokój

_POD7506

Pokój dziecięcy

_POD9351

Supermarket

_POD9346

Supermarket

_POD9335

Supermarket

_POD9113

Supermarket

_POD9259

Sklep z płytami

_POD9297

Apteka

ZAKOŃCZENIE

Przyjechałem do Fukuszimy jako fotograf i filmowiec, próbujący przede wszystkim zbudować opowieść obrazami. Przekonany, że spojrzenie na skutki katastrofy własnymi oczami, pozwoli lepiej ocenić skutki awarii elektrowni, zrozumieć skalę tragedii, zwłaszcza tragedii ewakuowanych mieszkańców. W konsekwencji, wyciągnąć własne wnioski, bez wpływu żądnych sensacji mediów, rządowej propagandy czy pomniejszających skutki katastrofy atomowych lobbystów. I przekazać zdobytą wiedzę jak najszerszej publiczności.

To był dopiero pierwszy wyjazd, jesienią wracam do Fukuszimy. I nic nie wskazuje, żebym miał wkrótce przestać. I niech nie zabrzmi to jak pożegnanie z Czarnobylem, oba miejsca będę wizytował regularnie.

7 lat temu swój pierwszy reportaż z Czarnobyla zakończyłem takim fragmentem:

„Ogromne przeżycie, nie dające się porównać z niczym innym. Cisza, brak krzyków, śmiechu, płaczu, a odpowiada wiatr, tylko wiatr. Prypeć jest ogromnie pouczającą lekcją dla naszego pokolenia.”

Nauczyliśmy się czegoś od tego czasu?

_POD9800

Opuszczamy strefę

MEDIA O PROJEKCIE


P.S.Jeśli jesteś fotografem lub filmowcem i chciałbyś przyłączyć się do najbliższego wyjazdu do Fukuszimy lub Czarnobyla, napisz kilka słów o sobie na adres: arek (małpa) podniesinski (kropka) pl.

P.S.2. Jeśli chcecie być na bieżąco albo zobaczyć niepublikowane zdjęcia, śledźcie mnie na Facebooku albo dodajcie do swoich znajomych. Część postów pojawia się wyłącznie dla tych grup.

Follow or Add to friends


WSZYSTKIE FOTOREPORTAŻE Z CZARNOBYLSKIEJ STREFY:

2015 – STREFA W 4K II
2015 – ZIMA W STREFIE
2014 – STREFA W 4K
2014 – POZA TURYSTYCZNYM SZLAKIEM 2
2013 – POZA TURYSTYCZNYM SZLAKIEM 1
2013 – ALONE IN THE ZONE 2 – KULISY
2013 – ALONE IN THE ZONE 2 – PREMIERA
2013 – DŁUGI WEEKEND W STREFIE
2012 – BOHATEROWIE NIEISTNIEJĄCEGO KRAJU
2011 – REAKTOR 4
2011 – MAŁE REAKTORY
2011 – ALONE IN THE ZONE 1 KULISY
2011 – ALONE IN THE ZONE 1 FILM
2010 – ALONE IN THE ZONE 1
2010 – DZIEŃ ZWYCIĘSTWA
2010 – CZARNOBYL TRZECIA WYPRAWA
2009 – CZARNOBYL EXPEDITION FILM
2009 – CZARNOBYL DRUGA WYPRAWA
2008 – CZARNOBYL – POCZĄTEK

Skomentowano 25 razy

  1. Znów genialnie spożytkowany czas i fundusze, brawo Panie Arkadiuszu. Świetny materiał, i te ujęcia, cudo.
    Dziękuję!

  2. Właśnie teraz obejrzałem reportaż na TVN. Mam nadzieję że będzie z tego jakiś film choć by na stronie:)

  3. OSA czyli Obywatelski Sojusz Antyatomowy z Gąsek w gm. Mielno koszal. w której to PGE EJ 1 ma zamiar wybudować pierwszą elektrownię atomową w Polsce, wyraża Panu podziękowanie za zajęcie się tą problematyką. NIE DLA ATOMU W GĄSKACH !!!

  4. Jak zwykle wciągający reportaż, chciało by się przewijać dalej i dalej, świetna robota! Czekam na film. Serdecznie pozdrawiam.

  5. I znów kolejna perełka.
    Jeszcze bardziej niesamowite miejsce. Może dlatego że takie świeże i bez turystów. A może dlatego że inna kultura, która nie grabi i niszczy tego co zostało.
    Zupełnie inny klimat mi zupełnie obcy ale jednak robiący ogromne wrażenie.
    Po tym reportażu zobaczyłem to czego nikt nigdy u nas nie pokazywał.
    Czernobyl jest nam bliższy zastygły tam lata dzieciństwa które zostały zdewastowane przez głupotę oraz chciwość ludzką.
    Okolice Fukuszimy wyglądają tak jak by ludzie nagle znikli.
    Niesamowity materiał naprawdę mnie poruszył.
    I jak zwykle czekam na więcej.
    Panie Mariuszu jest Pan dla mnie Atomowym Tonym Halikiem :)

  6. Zdjęcia pełne emocji a do tego komentarze i opisy.
    Dziękuję za Czarnobyl i Fukuszimę.
    Czekam na następne relacje.
    Czy powstanie film taki jak „Alone in …”?
    Pzdr

  7. Dzięki za tak fajny tekst odnośnie Japonii. Znajomi z kraju na wyspie faktycznie niekiedy mi mówią, że państwo japońskie nie wszystko oficjalnie mówi i jest tam dużo kłamstwa w mediach. Twoje zdjęcia jednak pokazują prawdziwe oblicze, a dodatkowo potencjalne problemy z promieniowaniem, które przecież jednak występują.
    Dzięki za kawał dobrej roboty.

  8. Fukushima to temat tabu również dla Japończyków. Część z nich wie, że rząd nie mówi wszystkiego odnośnie katastrofy i jej skutków. Może nawet nie rząd, co firma, która miała w opiece elektronie. Podziękowania za zdjęcia, które pozwalają nam chociaż wirtualnie przyjrzeć się zniszczeniom i dać nam kolejny raz dowód, jak atom potrafi być niebezpieczny, gdy się nim człowiek obchodzi bez należytej opieki. Japonia to wyjątkowo pechowy kraj jeżeli chodzi o temat promieniowania :(

  9. How sad to see that the true disaster, the 10,000 Japanese people killed by the tsunami, was completely ignored in favor of promoting a political, anti-nuclear agenda. Sure, nuclear power has its issues, but every time I read about the „nuclear disaster”, I wonder what people are talking about. This was a natural disaster.

  10. Witam :)
    Pan powinien mnie kojarzyć, gdyż jestem córką Pana Bartłomieja Baczmańskiego. Czytałam wszystkie artykuły o Czarnobylu, w tym momencie o Fukushimie, obejrzałam wiele razy ,,Alone in The ZONE 1/2″ i otrzymałam tą wspaniałą kartkę z Prypeci. Proszę powiedzieć, czy pan uczył się języka Japońskiego, jechał pan z tłumaczem czy mówili oni po angielsku ? Zawsze chciałam eksplorować takie miejsca, jak tata. Zawsze wzbudza u mnie wzrost adrenaliny. Tak naprawdę dziękuję też za to ,że pan jeździ w takie miejsca, pisze o tym, i że dowiedziałam się o takich miejscach o których nigdy nie miałam pojęcia.
    Dla Pana Arkadiusza P. od Kasi Baczmańskiej :):)

  11. Aby nie zabrzmialo patetycznie – postaram sie napisac dokladnie tak jak sie czuje i sobie wlasnie mysle: To wielka przygoda byc na Twoich stronach Arku! Materialy rewelka, duzo w nich dopracowania, estetyki i pewnie tez ludzi wokol – ludzi takich jak m.in. moja przyjaciolka Fabiola Tsugami ktorzy pracuja „za soczewka kamery” aby stworzyc idee i oddac ja innym za pomoca obrazu a Ty to rezyserujesz….Tlumaczenia stronki (a czytalem ja rowniez po niemiecku) – to kolejne zaskoczenie, sa bardzo wysokiej jakosci i to, w przeciwienstwie do slabych tlumaczen wielu stron www, bardzo dobrze swiadczy o calosci staran! Czuje sie fajnie z tym ze poprzez Fabiole, mialem choc przez chwile okazje z Toba porozmawiac. Dzis, po obejrzeniu stron widze jak duzo wkladasz to pracy i swojej pacji. Musisz wiedziec ze uwielbiam ludzi z pasja – dlatego bede tu wpadal czesciej, sprawdzal aktualne tematy (oby nie wiecej tych nuklearnych) i polecal ta strone innym. Zycze wytrwalosci i dalszych przygod!
    Pozdrawiam, Marcin

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *